Herkese merhaba! Bildiğiniz üzere zeytin ağacı zor koşullara dayanabilen, bereketli bir ağaçtır. Ayrıca diğer meyve ağaçlarına nazaran bakımı daha kolaydır. Bugünkü konumuzda “Zeytinin verimliliğini nasıl arttırabiliriz?” sorusunun cevabını arayacağız ama ilk önce sizlere kısaca zeytinin tarihçesinden bahsetmek istiyorum.
Zeytinin Tarihi
Zeytin yetiştiriciliği, ilk kez M.Ö. 4000 yıllarında Anadolu’da başlamış, buradan Akdeniz’in diğer ülkelerine yayılmıştır. Anadolu’dan getirtilen fideler Girit adasına dikilmiş ve bu ada 3000 yıl boyunca zeytin ağacı kültürünün tüm Akdeniz’e yayılmasında büyük rol oynamıştır.
Tarihçeden kısaca bahsettik sıra sorumuzun cevabında.
Zeytin Ağacının Verimliliğini Nasıl Arttırabiliriz?
Zeytin ağaçlarının bakımını altı başlığa paylaştırabiliriz.
- Gübreleme
- Budama
- Sulama
- Hastalık ve zararlılarla mücadele
- Toprağı işleme
- Hasat
1- Gübreleme
Bahçe kurulmadan önce yapılan toprak analizleri sonucu toprağa uygun olan gübre seçilir ve bu gübre toprağın veriminin arttırılmasında katkıda bulunur. Sulamanın çok fazla olmadığı ağaçlarda en uygun gübreleme dönemi kış, ilkbahar ve sonbaharda uygulanmalıdır.
2- Budama
Budama işlemi zeytin ağaçlarının şeklinin düzgün olmasında ve ağaçlardan alınan ürün miktarını da etkilemektedir. Yanlış budanan ağaçların düzeltilmesi bazen yılları alabilmektedir. Zeytin ağaçlarının budama işlemi don olmayan bölgelerde zeytin hasadının hemen arkasından yapılabilir. Diğer durumlarda ise ilkbaharda (mart – nisan) yapılabilir.
3- Sulama
Zeytin ağaçlarının sulanması hakkında bildiğimiz en temel şeylerden biri de bu ağaçların fazla su istemediğidir. Bu bilgi bir noktaya kadar doğru olsa da, suyun da verimliliği arttırdığı unutulmamalıdır. Doğru sulama tekniği ve sıklığı ile ağaçlardaki verimliliği arttırabiliriz. Sulama tekniği olarak damlama sistemi tercih edilir. Fakat arazinin şartlarına göre bu sistem değişebilir.
Sulama işlemi 20 – 30 günde bir yapılabilir. Temmuz ayında ise sulama işlemi 15 günde bir yapılmalıdır.
4- Hastalık ve zararlılarla mücadele
Ağaçların verimliliğini etkileyen bir diğer husus ise hastalıklardır. Ağaca doğru tedavinin yapılması için ilk önce doğru teşhisin konulması gerekir ve hemen kimyasal yollara başvurulmamalıdır. Bu yollardan önce doğal yollara başvurulmalıdır. Eğer sonuç vermez ise kimyasal yollardan yardım alabiliriz.
5- Toprağı işlemek
Toprağın işlenmesi toprağı kabartmak, su tutma kapasitesini artırmak, gerekli olan havayı temin etmek, homojen bir yapı oluşturmak, ayrıca verilen kireç, çiftlik gübresi, yeşil ve mineral gübrenin toprakla gerektiği gibi karıştırılmasını sağlamak ve yabancı otları yok etme görevini yerine getirmektedir. Hasat sonu kış yağmurlarının toprağa daha iyi işlemesi için sıra araları 5 oklu pullukla 20–25 cm. derinlikte işlenebilir.
6- Hasat
Zeytinlerin bakımı yapıldıktan sonra son adım olarak hasat kalır geriye. Zeytinin hasadı bulunduğu şartlara göre değişiklik gösterse de ekim ayında hasat yapılabilir. Zeytin, farklı yöntemlerle hasat edilir. Bu durum çiftçilerin ekonomik durumuna, zeytin ağacının çeşidi ve ölçüsüne göre değişiklik gösterir. Zeytinler ağaçtan düşürülerek, el ve makine aracılığıyla direkt dalından ya da yerden toplanarak hasat edilebilir. Budanmamış büyük ağaçlarda olgunlaşan meyveler kendiliğinden dökülerek toplanabilir. Ancak bu yöntemde meyvelerde bozulma ve çürümeye bağlı deformasyonlar görülebilir. Bu ise zeytinlerden elde edilecek yağın kalitesini düşürebilir.
